Please Wait...

HOVAWART - GENETYKA

Genetyka

Nawet jeśli nie zamierzasz rozmnażać swojego Hovawarta, nie opuszczaj tego rozdziału, gdyż hodowla to domena nie tylko aktywnych hodowców. Przecież każdy właściciel Hova przyczynia się do tego, żeby w przyszłości mieć zdrowe, dobre psychicznie i piękne Hovawarty. Tylko dzięki Twoim wiadomościom hodowca będzie wiedział jak rozwija się szczenię z jego hodowli, jakie ma wady a jakie zalety, jaki jest jego wynik badania w kierunku dysplazji i udziału w testach psychicznych, tylko dzięki tym danym będzie mógł planowo hodować. Bo sukces kojarzenia danej pary można ocenić tylko na podstawie potomstwa. Bardzo często zdarza się, że wybitne psy dają przeciętne potomstwo i na odwrót, często przeciętne psy dają udane potomstwo w odpowiednich kojarzeniach.

To, co przedstawiają rodzice nazywa się fachowo fenotypem, a to jakie cechy dziedziczne w sobie noszą, jest ich genotypem. Tylko genotyp decyduje o tym, jakie cechy dane zwierzę może przekazać dalej i ten to przejawia się często bardzo wyraźnie przez fenotyp. Jak się to dzieje?

Geny znajdują się na chromosomach o strukturze włókien skłębionych w każdym jądrze komórki. Te chromosomy występują zawsze parami, jedna połowa pochodzi od matki, druga od ojca. Męskie plemniki i żeńskie komórki jajowe powstają w wyniku specjalnego podziału zwanego redukcyjnym (mejoza) i w efekcie zawierają zmniejszoną o połowę liczbę chromosomów. Przy zapłodnieniu liczba chromosomów znowu się podwaja. Podział redukcyjny jest konieczny, żeby utrzymać typową dla danego gatunku liczbę chromosomów. W komórce somatycznej (prawie) każdy gen występuje więc w dwóch kopiach (prawie, bo w przypadku samców geny umieszczone na tzw. chromosomach płci - X i Y występują w pojedynczych kopiach). Każdy gen występuje wiec podwójnie. Oba warianty genu (allele) mogą być takie same, wtedy mówimy o homozygotach, albo rożne - heterozygoty. I teraz, jeśli np. obydwoje rodzice są homozygotycznie czarni, mogą wtedy przekazywać tylko czarne geny. W tym wypadku ich potomstwo będzie czarne i do tego homozygotyczne. Czarne szczenięta mogą także się pojawić, wtedy gdy jeden z rodziców jest blond, a drugi czarny, gdyż gen czarny maskuje gen blond, bo jest dominujący. Geny blond zostają stłumione, czyli są recesywne. Czarne szczenięta z takiego kojarzenia są heterozygotami pod względem koloru. Jeśli będą kojarzone z takim samym heterozygotycznym partnerem, może się zdarzyć, że obydwoje przekażą blond i wtedy obydwoje czarni rodzice dadzą potomstwo koloru blond, które to znowu pod względem koloru jest homozygotyczne blond, gdyż cecha recesywna może ujawnić się tylko wtedy, gdy pies otrzymał dwa geny recesywne od swoich rodziców. Co oznacza, że rodzice sami muszą być albo homozygotyczni pod względem genu recesywnego, albo być jego nosicielami. Z takiego kojarzenia (heterozygota x heterozygota) statystycznie 1/4 szczeniąt może być blond.

Tak wiec blond Hovawarty są zawsze homozygotami co do ich koloru, ciemne natomiast mogą być homo lub heterozygotami. Jeśli z ciemnych Hovawartów są blond szczeniaki, to ci rodzice są na pewno heterozygotami.

Możliwości rozkładu umaszczenia u hovawartów w różnych kryciach pod względem koloru.

Hovy występują w 3 umaszczeniach: czarnym, czarnym podpalanym i blond.


Możliwości koloru szczeniąt patrząc na rodziców:

  1. blond na blond: wszystkie szczeniaki zawsze blond (bo homozygoty);

  2. czarny podpalany na czarny podpalany: szczeniaki czarne podpalane i blond, ale może się zdarzyć, ze cały miot będzie tylko czarny podpalany lub tylko blond; jeśli jedno z rodziców jest homozygotyczne, to cały miot będzie czarny podpalany, jeśli obydwoje są heterozygotyczni, to miot może być mieszany (szczeniaki blond i czarne podpalane) lub cały miot blond (bardzo rzadkie);

  3. blond na czarny podpalany, blond na czarny, czarny podpalany na czarny, czarny na czarny: szczenięta mogą być we wszystkich 3 umaszczeniach, ale może się zdarzyć w każdym z tych kojarzeń, że cały miot będzie blond, cały czarny podpalany lub cały czarny, inna możliwość to wystąpienie tylko dwóch umaszczeń, np. tylko blond i czarny podpalany, tylko blond i czarny, tylko czarny podpalany i czarny; jeśli jeden z rodziców o umaszczeniu ciemnym (czyli czarnym lub czarnym podpalanym) jest homozygotyczny, to cały miot będzie ciemny (szczeniaki tylko czarne lub tylko czarne podpalane lub czarne i czarne podpalane, ale nie blond), oczywiście gdy oboje ciemni rodzice są homozygotyczni, to cały miot będzie się składał tylko z ciemnych szczeniąt; natomiast jeśli obydwoje rodzice są heterozygotyczni, to rozkład umaszczeń może być każdy.

Aneks wyjaśniający do pkt 3:
Są psy umaszczenia ciemnego, czyli czarne i czarne podpalane, które nie dają blond (bo są homozygotyczne), w każdym kojarzeniu dają tylko czarne i czarne podpalane lub tylko czarne lub tylko czarne podpalane szczenięta.
Są też psy umaszczenia czarnego i blond (z kojarzeń blond na czarny, blond na blond lub czarny na czarny), które nie dają szczeniąt o umaszczeniu czarnym podpalanym.

Innych możliwości nie ma!


Układ allelów pod względem kolorów i ich dziedziczenia:

=> Psy BLOND:
genotyp ee KK - pies blond z genem czarnym i bez genu czarnego podpalanego;
genotyp ee Kk - pies blond z genem czarnym i czarnym podpalanym;
genotyp ee kk - pies blond z genem czarnym podpalanym i bez genu czarnego;

=> Psy CZARNE PODPALANE:
genotyp EE kk - pies czarny podpalany bez genu blond;
genotyp Ee kk - pies czarny podpalany z genem blond;

=> Psy CZARNE:
genotyp EE KK - pies czarny bez genu blond i czarnego podpalanego;
genotyp EE Kk - pies czarny z genem czarnym podpalanym i bez genu blond;
genotyp Ee KK - pies czarny z genem blond i bez genu czarnego podpalanego;
genotyp Ee Kk - pies czarny z genem czarnym podpalanym i z genem blond;